Barcelona, 01/08/16 // Tornar-hi / Volver ELS JOCS OLÍMPICS A RIO, CAP XARAMPIÓ AL BRASIL Aquesta setmana comencen els Jocs de Rio. Al Brasil, però, hi tenen un motiu més important per sentir-se'n ben orgullosos: aquest any 2016 han aconseguit d'eliminar el xarampió. Tot i les dificultats infinites, tot i tenir un sistema de salut dominat pel sector privat, tot i la resistència del col·lectiu mèdic a la contractació massiva de metges estrangers per fer feines d'assistència primària a les extenses zones pobres, Brasil aconsegueix allò que aquí encara no s'assoleix: eliminar el xarampió. De xarampió, en 2013 n'hi ha hagut prop de 100 casos a Espanya, nens i adults no vacunats; i en 2015 n'hi ha hagut 3.969 casos al conjunt europeu. Aquest any, l'Organització Mundial de la Salut ha fet oficial i públic el que ja se sabia: ja no hi ha casos de xarampió al Brasil, i el país serà per tant declarat lliure d'aquesta malaltia. El xarampió no és poca cosa, ni és cosa passada, és malaltia greu, amb complicacions greus a curt i llarg termini, la mortalitat n'és alta. Eliminar el xarampió d'un país gegantí i pobre com el Brasil és per tant una fita més transcendent que l'espectacle frívol, encara que necessari, de tenir els Jocs a casa. Per alliberar-se'n completament d'aquesta malaltia, Brasil ha fet feina senzilla i alhora feina colossal: vacunar tothom. Amb això de vacunar tothom, Brasil ja va alliberar-se, l'any passat, de la rubèola i per tant de la rubèola congénita, i aquesta també és una fita extraordinària. Al Brasil, però, hi ha problemes sanitaris importants, en buena part condicionats per la pobresa (que implica desnutrició, malalties i subdesenvolupament), per la poca alfabetització, per la corrupció i la prepotència, la droga, i pel fet que riquesa i recursos continuen controlats per pocs i poderosos, i concentrats a les zones riques del país. El sida, ara el zika, i les malalties de sempre són molts problemes per a un país de geografia gairebé inabastable on viu una població heterogènia. Vaig viure un temps al Brasil, fa temps, i entenc bé el portuguès. Cal esperar que aquests Jocs els donin un cop de mà, als brasilers del carrer, però no és segur. La poderosa sanitat privada del Brasil, que fa feines sense mirar l'interior pobre de l'immens país, presentava l'any passat el seu «Livro branco: Brasil saúde 2015. A sustentabilidade do sistema de saúde brasileiro», en la redacció del qual va tenir participació una consultora amb seu a Barcelona. Aquest llibre blanc de la sanitat privada brasilera és un document interessant i alhora contradictori. Promogut per l'Associació Nacional d'Hospitals Privats, es manifesta a favor de millorar la relació entre sanitat pública i privada, però alhora mira d'identificar noves oportunitats de negoci per a la privada. Eliminar el xarampió i la rubèola, però, no ha estat feina de la privada, sinó de la pública. I ara tots se'n beneficien. Al Brasil, per exemple, hi ha gairebé mig milió de llits d'hospital, i el 64% són privats. El 84% dels aparells per fer mamografies són privats. D'això, no se'n parlarà aquests dies a Rio, però segur que se'n parla, cada dia, al carrer, a casa, al Brasil. Hi ha manca de metges, sobre tot de professionals d'assistència primària, però també hi ha la voluntat seriosa de buscar-los i contractar-los amb condicions atractives. Des del 2013, el programa «Mais médicos para o Brasil, mais saúde para você» promou la contractació de metges de fora. El sou és ben bo, i casa i menjar pagats. Contracte de tres anys, renovable. Aquest any, el programa tanca el contracte, per exemple, de 1.500 metges cubans. Aquest programa va rebre la crítica cruel i egoista del col·lectiu de metges privats, però això no obstant l'esmentat llibre blanc afirma que la «atração, retenção e o desenvolvimento dos profissionais constituem um dos maiores desafios do sistema de saúde». Aquest discurs és ben conegut, però a casa ja no és creïble. Comencen els Jocs en un país extraordinari on vaig viure un temps engrescador, impossible d'oblidar. Si la mar és bravia aquí i allà, i el cel és blau aquí i allà, llavors els nens són iguals, ben iguals, aquí i allà. Publicat a la premsa: pdf Articles publicats des del març de 2013 a la premsa, en català / en castellano LOS JUEGOS OLÍMPICOS EN RÍO NINGÚN SARAMPIÓN EN BRASIL Esta semana comienzan los Juegos Olímpicos de Río de Janeiro. Pero Brasil tiene un motivo de orgullo más importante: este año de 2016 consiguieron eliminar el sarampión. Pese a las dificultades infinitas, pese a tener un sistema de salud dominado por el sector privado, pese a la resistencia de los médicos a la contratación masiva de médicos extranjeros para trabajar en la asistencia primaria de las extensas zonas pobres del país, Brasil consigue lo que ni Europa y España consiguen: eliminar el sarampión. En 2013, en España hubo unos 100 casos de sarampión, niños y adultos no vacunados. En 2015, en el conjunto europeo fueron 3.969. Este año, la Organización Mundial de la Salud hizo público y oficial lo que ya se sabía: que ya no hay casos de sarampión en Brasil, y el país será por tanto declarado libre de esta enfermedad. El sarampión no es poca cosa, ni es cosa pasada, es enfermedad grave, con complicaciones graves, inmediatas y a largo plazo, la mortalidad es alta. Eliminar el sarampión de un país gigante y pobre como Brasil es por tanto un logro más trascedente que el espectáculo frívolo, aunque necesario, de tener los Juegos en casa. Para liberarse completamente de esta enfermedad, Brasil hizo un trabajo sencillo que al mismo tiempo es colosal: vacunar a todos. Con esto de vacunar a todos, Brasil ya se liberó el año pasado de la rubeola y por tanto de la rubeola congénita, y esto también es un logro extraordinario. Pero en Brasil hay problemes sanitarios importantes, en buena parte condicionados por la pobreza (que implica desnutrición, enfermedades y subdesarrollo), por la poca alfabetización de la población, por la corrupción y la prepotencia, por la droga, y porque la riqueza y los recursos continúan controlados por un pocos y poderosos, y concentrados en las zonas ricas del país. El sida, ahora el zika, y las enfermedades de siempre son problemas urgentes para un país de vasta geografía donde vive una población heterogénea. Viví un tiempo en Brasil, hace tiempo, y entiendo el portugués. Espero que estos Juegos les represente una ayuda, a los brasileros, pero esto no es seguro. La poderosa sanidad privada de Brasil, que trabaja sin mirar el interior inmenso y pobre del país, presentaba el año pasado su «Livro branco: Brasil saúde 2015. A sustentabilidade do sistema de saúde brasileiro», en la redacción del cual tuvo participación una consultora con sede en Barcelona. Este libro blanco de la sanidad privada brasilera es un documento interesante y a la vez contradictorio. Promovido por la Asociación Nacional de Hospitales Privados, se manifiesta a favor de mejorar las relaciones entre la sanidad pública y privada, pero a la vez mira de identificar nuevas oportunidades de negocio para la privada. Eliminar el sarampión y la rubeola no fue trabajo de la sanidad privada, sino de la sanidad pública. Y ahora todos se benefician. En Brasil, por ejemplo, hay casi medio millón de camas de hospital, y el 64% son privadas. El 84% de los aparatos para hacer mamografías están en manos privadas. De esto no se hablará durante estos días en Río, pero estoy seguro de que se habla, cada día, en la calle, en casa, en Brasil. Faltan médicos, sobre todo profesionales de la asistencia primaria, pero también hay voluntad para buscarlos y contratarlos con unas condiciones laborales atractivas. Desde 2013, el programa «Mais médicos para o Brasil, mais saúde para você» promueve la contratación de médicos extranjeros. Un buen sueldo, casa y comida pagadas, contrato por tres años renovables. Este año, el programa cierra el contrato de 1.500 médicos cubanos. Este programa recibió la crítica cruel y egoísta del conjunto de médicos privados, pero aún así el citado libro blanco afirma que la «atração, retenção e o desenvolvimento dos profissionais constituem um dos maiores desafios do sistema de saúde». Este discurso es bien conocido, y al menos aquí ya no es creíble. Comienzan los Juegos en un país extraordinario donde viví un tiempo imposible de olvidar. Brasil tiene 205 millones de habitantes, y es el octavo país país del mundo con más analfabetos (unos 14 millones, según la Unesco, 2014). El 38% de los analfabetos latinoamericanos son brasileños. Redactar o corregir textos, en català / en castellano Paulo Bello / Alicia Bello Hemeroteca: el BelloCat del [17/07/16] [04/07/16] [23/06/16] [09/06/16] [26/05/16] [12/05/16] [28/04/16] [14/04/16] [31/03/16] [12/03/16] [03/03-18/2/16] [04/02/16] [23/01/16] [07/01/16]. - 2015: [24/12/15] [10/12/15] [22/11/15] [08/11/15] [29/10/15] [15/10/15] [28/09/15] [25/09/15] [17/09/15] [11/09/15] [01/09/15] [06-20/08/15] [31/07/15] [23/07/15] [10/07/15] [25/06/15] [11/06/15] [30/05/15] [23/05/15] [15/05/15] [02/05/15] [23/04/15] [05/04/15] [02/04/15] [21/03/15] [07/03/15] [20/02/15] [07/02/15] [24/01/15] [14/01/15] [10/01/15]. |
Diseño: Jorge Franganillo |